Een twee meter lange rotsschildering van een kangoeroe blijkt de oudste in-situ rotstekening van Australië te zijn.

Waar denk je aan als we Australië zeggen? Grote kans dat de kangoeroe snel in je hoofd opduikt. Maar Australië is natuurlijk veel meer dan dat. Denk aan het Groot Barrièrerif, de twee belangrijke rivieren de Murray en de Darling, het Sydney Opera House. Bovendien hebben naast de kangoeroe heel veel andere bijzondere dieren van het land hun thuis gemaakt.

Verder kent Australië verschillende fascinerende rotstekeningen. En daar houdt hoogleraar geologie aan de Melbourne-universiteit, Andy Gleadow, zich onder meer mee bezig. Hij en zijn team hebben onlangs bepaald wat het oudste in-situ exemplaar van het land is. En daarop prijkt toch echt weer… de kangoeroe.

Lees ook:

• Australië bouwt ’s werelds grootste batterij, alweer
• Grot Sulawesi huist ’s werelds oudste ‘figuratieve’ grottekening

In-situ rotstekening

Archeoloog Wil Roebroeks van de Universiteit Leiden, en niet betrokken bij het onderzoek, legt uit wat de wetenschappers met in-situ bedoelen. “In Australië zijn op een paar plekken stukjes steen gevonden die uit de rotswand zijn gevallen, en waar dan een beetje rode verf op zit. Dit zouden resten zijn van rotsschilderingen. Die zijn niet meer in-situ. In-situ wil zeggen dat de tekening echt nog aanwezig is op de plek waar hij ooit is gemaakt.”

In deze studie gaat het met name om een twee meter lange in-situ rotsschildering in de Kimberley, een woest en ruig natuurlandschap in het noorden van West-Australië. Hier is de kangoeroe zichtbaar op het plafond van een abri (rotswoning). De onderzoekers wisten te achterhalen dat het kunstwerkje tussen de 17.500 en 17.100 jaar geleden moet zijn getekend.

Wespennesten

Om tot deze conclusie te komen, gebruikten de onderzoekers wespennesten. “Het betreft dan nesten van wat ze in Australië de mud wasp noemen”, vertelt Roebroeks. “Dat zijn wespen die hun nestjes maken door bolletjes leem op te pikken uit het landschap en te mengen met hun speeksel. Deze brengen ze naar een rotswand (of andere beschutte plek) waar ze een kleine cocon van modder in metselen. De nesten vallen in de loop van de tijd uiteen, maar er blijven altijd nog restjes aan de rotswand kleven.”

Deze resten hebben de wetenschappers gedateerd. Soms bevinden deze deeltjes zich vóór een rotstekening, dat betekent dat de schildering ouder is dan het nest. En omgekeerd: als de resten zich achter een tekening bevinden, is de rotsschildering dus jónger dan het wespennest. Zo kun je een maximale en een minimale ouderdom aan het kunstwerk toekennen. “Een ingenieuze manier om een rotsschildering te dateren”, zegt Roebroeks die onder de indruk is van de studie.

De geologen analyseerden zestien rotstekeningen met de wespennest-techniek. Ze hopen in de nabije toekomst meer schilderingen met deze techniek te bestuderen. Wellicht komen er dan nog oudere in-situ tekeningen aan het licht.

Bronnen: Nature Human Behavior, University of Melbourne via EurekAlert!

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!