Tocht met kano uit steentijd nagebootst

Naomi Vreeburg

02 juli 2025 12:00

kano

Wetenschappers en ervaren zeevaarders sloegen de handen ineen om een migratie per kano van tienduizenden jaren geleden te reconstrueren.

Hoe migreerden mensen 30.000 jaar geleden van Taiwan, via zeestroom Kuroshio, naar de Riukiu-eilanden – zonder kaarten, metalen gereedschappen of moderne boten? Je hebt het je waarschijnlijk nog nooit afgevraagd, maar antropoloog Yousuke Kaifu, van de Tokio-universiteit wel. Samen met collega’s en een aantal zeevaarders zette hij een experiment op poten om het antwoord te vinden.

Sterke stroming

Om van het Aziatische vasteland naar de Riukiu-eilanden in het zuidwesten van Japan te komen, gebruikten mensen tienduizenden jaren geleden landbruggen en vaartuigen. Archeologische vondsten op de Riukiu-eilanden wijzen erop dat mensen tussen de 35.000 en 30.000 jaar geleden naar de eilandenketen migreerden, zowel uit het noorden via Kyushu als uit het zuiden via Taiwan.

Antropoloog Kaifu besloot de reis van Taiwan naar de Riukiu-eilanden na te bootsen, een tocht van zo’n 225 kilometer. En hoewel paleolithische vindplaatsen op deze eilanden sporen van menselijk leven uit die tijd bevatten — waaronder stenen werktuigen, vishaken en haarden — geven ze maar weinig aanwijzingen over de boottechnologie van toen. Waarschijnlijk omdat de vaartuigen van organisch materiaal waren gemaakt, en dat vergaat snel.

Kaifu en zijn collega’s testten daarom eerst een paar bootontwerpen voordat ze aan de reis begonnen. Deze maakten ze van nagebootste gereedschappen uit de steentijd. Boten van bamboe en riet bleken te traag door het water te gaan, en konden de sterke stroming niet aan. Een 7,5 meter lange kano ontwikkeld van een Japanse cederboom doorstond de testen wél.

Water scheppen

In juli 2019 begonnen vijf ervaren peddelaars aan hun tocht met de kano. Al snel kregen ze te maken met onrustig water en later ook vermoeidheid en lichamelijk ongemak. Zonder GPS vertrouwde het team op de zon, sterren en andere natuurlijke aanwijzingen om hun koers te bepalen. Na 45 uur bereikten ze uiteindelijk het dichtstbijzijnde eiland van de Riukiu-groep. En Kaifu en collega’s publiceerden er onlangs twee studies over.

Hoewel de kano de beste optie was van alle boottypes die het team had overwogen, was hij verre van perfect — er kwam voortdurend water in, dat een van de peddelaars steeds weer eruit moest scheppen. Deze reconstructie maakt dan ook duidelijk hoe vaardig de oorspronkelijke botenbouwers en zeevaarders moeten zijn geweest om de reis tot een goed einde te brengen.

Bronnen: Science Advances (1), Science Advances (2), Scientific American

Beeld: Yousuke Kaifu

Video: © National Museum of Nature and Science, Tokyo

Cover_KIJK_7-8-2025

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."