Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Een virus dat tomatenplanten ziek maakt blijkt zowel de plant als witte vliegen genetisch te manipuleren in zijn voordeel.
Dat het tomato yellow leaf curl-virus (TYLCV) een lastpak is, is al bijna een eeuw bekend. Het virus schuilt in tabakswittevliegen die het vervolgens overdragen aan de tomatenplant. En die wordt daar goed ziek van: de groei stopt zowat, de bladeren kleuren geel en krullen omhoog, en de plant produceert minder tomaten. Extra vervelend is dat het virus zich enorm snel kan verspreiden naar andere planten.
Maar misschien kunnen we dat binnenkort stoppen, want wetenschappers hebben ontdekt hoe het tomatenvirus zo efficiënt andere planten infecteert. In hun artikel in het vakblad Science schrijven ze dat TYLCV een soort poppenspeler is die via genetische manipulatie het gedrag van zowel de planten als vliegen beïnvloedt.
Lees ook:
Aanlokkelijk ruiken
Chinese onderzoekers hebben met experimenten in kassen aangetoond dat tomatenplanten die zijn geïnfecteerd met TYLCV meer β-myrceen produceren, dat is een olieachtige vloeistof die voor tabakswittevliegen erg aanlokkelijk ruikt. Deze insecten hebben namelijk het gen BtMEDOR6, wat de bouwinstructies bevat voor een receptor die β-myrceen herkent. Hierdoor komen vliegen die het virus nog niet bij zich dragen op de zieke planten af, waar ze een groot risico lopen om besmet te raken.
Maar als ze eenmaal geïnfecteerd zijn, blijken ze de zieke planten juist te vermijden. De onderzoekers konden nu aantonen dat TYLCV de expressie van het BtMEDOR6-gen kaapt, waardoor er veel minder receptoren worden gemaakt. Dit zorgt ervoor dat de vliegen geen voorkeur meer hebben voor zieke tomatenplanten en dus vaker gezonde exemplaren opzoeken – en die dus besmetten. Deze slimme manipulatietechniek verzekert dat het virus zich snel over een groot gebied kan verspreiden.
De onderzoekers hopen dat deze kennis kan bijdragen aan het ontwikkelen van methodes om tomatenplanten te beschermen. Zo kunnen boeren mogelijk plakkerige vallen met β-myrceen neerzetten, waardoor ze tabakswittevliegen kunnen vangen en zo de verspreiding van het tomatenvirus een halt toe roepen, zonder chemische insecticiden te gebruiken.
Bronnen: Science, Science Advisor
Beeld: Markus Spiske/Unsplash