Vervormde hersencellen na maaltijd geven vol gevoel

Annelies Bes

04 March 2020 13:31

POMC neuronen

Onder invloed van suikers veranderen astrocyten van vorm en activeren neuronen die het gevoel van verzadiging stimuleren.

Je kent het wel. Hongerig op de weg naar huis na een lange dag werken, kun je het niet laten een zakje chips te kopen op het station. Eenmaal thuis aangekomen staat het avondeten al op tafel te wachten, maar het  hongergevoel is compleet verdwenen. Hoe ontstaat dit verzadigingsgevoel eigenlijk precies? Onderzoekers zijn nu weer een stapje verder in het beantwoorden van deze vraag.

Lees ook:

Innige omhelzing

Een team wetenschappers van verschillende Franse onderzoeksinstellingen en de universiteit van Luxemburg onderzochten wat er precies gebeurt in de hersenen van muizen na toediening van een maaltijd. Hierbij keken ze naar speciale POMC-neuronen in de hypothalamus, waarvan al bekend is dat deze belangrijk zijn voor de verzadiging.

Nadat de muizen hun buikje vol hadden van een suikerrijk maaltijd troffen de wetenschappers een onverwachts effect. Niet in de POMC-neuronen, maar in naburige hersencellen, de astrocyten. Deze steuncellen transformeerden onder invloed van glucose.

Astrocyten zijn stervormige hersencellen met lange vertakkingen, die neuronen beschermen en voorzien van voedingstoffen. Vaak liggen ze in innige omhelzing met nabijgelegen zenuwcellen, waarbij ze activiteit van de hersencel afremmen. Maar in de aanwezigheid van glucose, verandert de astrocyte van vorm en laat hij de zenuwcel los. Hierdoor wordt het POMC-neuron actief en begint het signalen af te vuren. Deze signalen zorgen vervolgens voor een voldaan gevoel.

Onder invloed van glucose trekt de astrocyte zich terug van de POMC-neuron. De neuron raakt actief en vuurt signalen af die het hongergevoel stilt
Onder invloed van glucose trekt de astrocyte zich terug van de POMC-neuron. De neuron raakt actief en vuurt signalen af die het hongergevoel remt

Vet

Bijzonder genoeg zagen de wetenschappers dit effect niet bij muizen die een vetrijke maaltijd voorgeschoteld hadden kregen. Dit zou kunnen betekenen dat vet eten een minder vol gevoel geeft, of dat het verzadigingsgevoel via een andere route wordt veroorzaakt. En hoe zit dit eigenlijk met een eiwitrijke maaltijd? Dat moeten onderzoekers in de toekomst nog uitpluizen.

Ook wil het team uitzoeken hoe astrocyten precies van vorm veranderen. Daarnaast moet natuurlijk onderzocht worden of deze hersencellen hetzelfde reageren in het menselijke brein. Toch zorgt deze studie voor bijzondere inzichten. De volgende keer dat je op het station naar een zakje chips grijpt, weet je dat dit waarschijnlijk aan knuffelende hersencellen ligt.

POMC-neuronen (oranje puntjes) bevinden zich in de hypothalamus. Zichtbaar gemaakt onder een confocale lasermicroscoop
POMC-neuronen (oranje puntjes) bevinden zich in de hypothalamus. Zichtbaar gemaakt onder een confocale lasermicroscoop

Bronnen: Cell Reports, CNRS

Beeld: Alexandre Benani / CNRS / CSGA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Science