Drie nieuw ontdekte zeespinnen groeien bacteriën op hun lichaam, om vervolgens daarvan te kunnen eten. 

Stel je voor: je lichaam functioneert als boerderij. Geen tripje naar de supermarkt nodig – je kweekt je eten gewoon op je eigen huid. Klinkt als sciencefiction, maar voor sommige diepzeespinnen is dit realiteit. Drie soorten uit de familie Sericosura groeien bacteriën op hun lichaam die in de diepzee methaangassen omzetten in energie. De zeespinnen peuzelen deze bacteriën vervolgens op, en toch hebben beide voordeel aan deze relatie. Amerikaanse wetenschappers schrijven hierover in PNAS.  

Lees ook:

• Nieuwe, methaanetende micro-organismen ontdekt
• De kots van deze spin is veel gevaarlijker dan zijn beet

Geen zon 

Zeespinnen zijn geen echte spinnen, maar geleedpotigen die er sterk op lijken en daarom zo worden genoemd. De nieuw ontdekte soorten leven op de zeebodem van de Stille Oceaan, op plekken waar methaan omhoog bubbelt. De onderzoekers verzamelden zeespinnen op drie van zulke zogenoemde ‘seeps’: Del Mar Seep en Palos Verdes Seep bij de kust van Californië en Sanak Seep bij Alaska. Op die plekken sijpelen op honderden meters diepte methaan en andere gassen naar boven, en krioelt het van de bacteriën die zich daarmee voeden. Zonlicht bereikt die diepte niet, dus de gaslekken zijn de enige energiebron. In tegenstelling tot de bacteriën kunnen de spinnen die energie niet direct gebruiken – daarvoor moeten ze eerst een beetje boerenwerk verrichten. 

De dieren dragen op hun uitwendige skelet bacteriën mee die zich voeden met energierijk methaangas. De wetenschappers zagen een soort spoor van een ‘grasmaaier’ in die laag bacteriën op het skelet. Het leek er sterk op dat de zeespinnen met hun drie tandjes en harde lippen de bacteriën van hun eigen lichaam afschraapten. Om dat te bevestigen, gebruikten de onderzoekers een techniek waarbij ze koolstof uit methaan radioactief markeerden. Zo konden ze precies volgen hoe die koolstof zich verplaatst.  

Voordeel voor ieder 

En inderdaad: de koolstof uit het methaan verscheen eerst in de bacteriën op de spinnen, en daarna in de zeespinnen zelf. Hard bewijs dat de spinnen de bacteriën opeten. Maar ze eten niet zomaar alles. De bacteriesamenstelling op hun skelet verschilt van die van de omgeving. Ze zijn als een soort boeren op hun eigen land bezig met een nauwkeurig selectieproces. En ze zijn niet de enigen. Eerder onderzoek ontdekte een kokerworm die precies hetzelfde doet, ook op een plek waar methaan naar boven borrelt.  

Niet alleen de zeespinnen doen er hun voordeel mee, ook de bacteriën hebben er profijt van. Hoewel de populatie soms deels worden opgegeten, biedt het lichaam van een zeespin ook bescherming tegen andere organismen die het op de bacteriën gemunt hebben. Maar het grootste voordeel is dat ze toegang krijgen tot de beste plekken. Mocht een methaanlek op de zeebodem verplaatsen, bewegen de spinnen daar gewoon heen en kunnen de bacteriën zich weer voeden aan de energierijke gassen – en de zeespinnen aan hen.  

Bronnen: PNAS, New Scientist 

Beeld: Shana K. Goffredi

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!