De Melkweg ontsnapt mogelijk aan een frontale botsing met het Andromedastelsel

Tim Tomassen

02 juni 2025 17:00

Illustratie van de nachtelijke hemel vlak voordat de Melkweg samensmelt met het Andromedastelsel.

Illustratie van de nachtelijke hemel vlak voordat de Melkweg samensmelt met het Andromedastelsel. Beeld: NASA/ESA.

Binnen 5 miljard jaar botst het Andromedastelsel op de Melkweg. Tenminste, daar gingen astronomen van uit. Een nieuwe studie trekt dat in twijfel.

Al jaren gaan wetenschappers ervan uit dat ons Melkwegstelsel binnen 5 miljard jaar een frontale botsing maakt met zijn buursterrenstelsel Andromeda. Maar volgens nieuwe simulaties is dit ‘einde’ van de Melkweg nog helemaal niet zo zeker. Dat schrijven astronomen in Nature Astronomy.

Lees ook:

Onvermijdelijke botsing

Wetenschappers weten al sinds 1912 dat Andromeda zich richting ons thuissterrenstelsel beweegt. Later berekenden ze dat de twee stelsels met ruim 100 kilometer per seconde op elkaar af stevenen. En een studie uit 2008 voorspelde dat een botsing in de komende 5 miljard jaar onvermijdelijk is. De twee stelsels zouden daarbij samensmelten tot één elliptisch stelsel, dat de wetenschappers ‘Milkomeda’ noemden.

Doordat sterren zo ver uit elkaar staan, zullen er overigens weinig sterren daadwerkelijk op elkaar botsen. De samensmelting zal dan ook weinig effect hebben op ons zonnestelsel. ‘We’ verhuizen waarschijnlijk alleen naar de buitenwijken van het nieuw gevormde Milkomeda en onze nachtelijke hemel zal er compleet anders uitzien.

Toch niet onvermijdelijk

Onderzoekers hebben nu met een supercomputer 100.000 nieuwe simulaties gemaakt die voorspellen hoe de Melkweg de komende 10 miljard jaar zal bewegen. Hiervoor gebruikten ze nieuwe data, verzameld door onder meer de James Webb- en Gaia-ruimtetelescopen. In tegenstelling tot eerdere studies namen ze ook de Grote Magelhaense Wolk – een dwergsterrenstelsel dat in een baan rond de Melkweg beweegt – mee in hun modellen.

Uit de simulaties bleek dat de kans op een botsing tussen Andromeda en de Melkweg in de komende 5 miljard jaar slechts 2 procent is. Dat is dus helemaal niet zo onvermijdelijk als eerder gedacht. Kijk je verder in de toekomst, dan neemt de kans toe. In iets meer dan de helft van de simulaties smolten de twee sterrenstelsels binnen 10 miljard jaar samen. Maar op aarde zullen we er dan niks meer van merken, want tegen die tijd is de zon al uitgebrand.

In de simulaties zonder botsing, bewogen de stelsels op een veilige afstand langs elkaar heen, waardoor ze beide intact bleven. Toch zal de Melkweg ook in die scenario’s flink veranderen. Uit de simulaties bleek namelijk dat de Grote Magelhaense Wolk vrijwel zeker binnen 2 miljard jaar zal samensmelten met de Melkweg.

De nachthemel op verschillende momenten tijdens het samensmelten van de Melkweg en het Andromedastelsel
De nachthemel op verschillende momenten tijdens het samensmelten van de Melkweg en het Andromedastelsel. Beeld: NASA/ESA.

Onzekerheden

Volgens de onderzoekers betekenen deze nieuwe conclusies niet dat er fouten in eerdere berekeningen zaten. Er is nu dankzij moderne ruimtetelescopen simpelweg meer data beschikbaar om betere simulaties te maken.

Vooral de toevoeging van de Grote Magelhaense Wolk bleek veel effect te hebben. Want hoewel dat stelsel slechts een fractie van de massa van de Melkweg heeft, verstoort zijn zwaartekracht de beweging van de Melkweg genoeg om de kans op een botsing met het Andromedastelsel te verkleinen.

Hoewel dit onderzoek het voorheen geaccepteerde lot van ons sterrenstelsel in twijfel trekt, benadrukken de astronomen dat het enorm moeilijk is om zeer precieze voorspellingen te doen. Ook in de moderne data zitten nog steeds veel onzekerheden. De onderzoekers hopen dat toekomstige gegevens van de Gaia-telescoop nieuwe simulaties nauwkeuriger zullen maken.

Bronnen: Nature Astronomy, Durham University via EurekAlert!

Cover KIJK 6-2025

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

Michel Nelissen zegt
7 juni om 4:56

5Miljard jaar man man En daar verdienen ze hun geld mee. En wij maar werken voor onze zuur verdiende euros Ik voorspel.je dat ik over 5 miljard laar terug kom let maar op

Flonker Steen zegt
6 juni om 5:24

En van het 'uitbranden' van de zon zullen op aarde waarschijnlijk ook niet velen nog wakker kunnen liggen, aangezien de zon over zo'n anderhalf à twee miljard jaar de oceanen zal hebben verdampt, en de beschermende atmosfeer zal hebben weggeblazen, waarmee leven zoals wij het kennen op aarde onmogelijk zal zijn geworden...

Reageren? Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."