Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Het astronomische weerbericht voor exoplaneet WASP-76b luidt: temperaturen tot boven de 2400 graden Celsius en grote kans op ijzerregen.
Planeten die zich in een ander zonnestelsel dan het onze bevinden kunnen vreemde trekjes vertonen. Zo heeft exoplaneet NGTS-10b slechts 18 uur nodig om een volledige ronde om zijn moederster te maken. Planeet K2-18b bevat een atmosfeer met waterdamp, terwijl LHS 3844b juist een dampkring mist. Opmerkelijke exemplaren dus.
Momenteel staat exoplaneet WASP-76b in de schijnwerpers. Astronomen analyseerden het hemellichaam met de Very Large Telescope (VLT) in Chili en ontdekten dat de temperaturen aan de dagkant van deze exoplaneet kunnen oplopen tot boven de 2400 graden. En dat is heet genoeg om ijzer te doen verdampen.
Lees ook:
IJzerregen
WASP-76b bevindt zich op een afstand van 390 lichtjaar in het sterrenbeeld Vissen. De exoplaneet is een zogeheten hete Jupiter. Dit type planeet heeft altijd dezelfde zijde naar zijn moederster (waar het bovendien heel dicht omheen draait) gericht. Dat fenomeen, synchrone rotatie, zien we ook bij de maan. Daarvan aanschouwen we vanaf de aarde altijd dezelfde kant.
Door die synchrone rotatie is het aan de dagkant van WASP-76b snikheet, ruim 2400 graden, terwijl het aan de nachtkant een stuk ‘kouder’ is – zo’n 1500 graden. Het is aan de zonnige zijde zelfs zo heet dat metalen als ijzer verdampen en in de atmosfeer terechtkomen.
Vervolgens vervoeren krachtige winden, die het gevolg zijn van de grote temperatuurverschillen tussen de dag- en nachtkant, het verdampte ijzer van de zon- naar de schaduwzijde. Eenmaal daar condenseren de ijzerdampen tot druppeltjes die neerslaan op de exoplaneet.
ESPRESSO
De waarnemingen zijn gedaan met het ESPRESSO-instrument van de VLT. De Echelle SPectrograph for Rocky Exoplanets and Stable Spectroscopic Observations is oorspronkelijk ontworpen om op aardachtige planeten rond zonachtige sterren te jagen. Nu blijkt het instrument veel veelzijdiger te zijn, want sterrenkundigen kunnen er ook atmosferen van exoplaneten mee onderzoeken. De studie is het resultaat van de eerste wetenschappelijke waarnemingen die in september 2018 met ESPRESSO zijn gedaan.
Bronnen: Nature (pdf), ESO via EurekAlert!
Beeld: ESO/M. Kornmesser