NASA’s stille supersonische vliegtuig X-59 QueSST maakt eerste babystapjes

De X-59 QueSST moet met zo min mogelijk kabaal de geluidsbarrière doorbreken. Vorige week bewoog het toestel voor het eerst op eigen kracht.

Vliegtuigen die sneller dan het geluid reizen zijn absoluut niet nieuw. In 1947 doorbrak de Amerikaanse Piloot Chuck Yeager in zijn Bell X-1 als eerste officieel de geluidsbarrière. Sindsdien zijn er tientallen toestellen gebouwd die minstens net zo snel kunnen.

In 1969 maakte de Concorde bijvoorbeeld haar eerste vlucht. Dat was een supersonisch passagiersvliegtuig waarmee je met een topsnelheid van mach 2 (een kleine 2500 kilometer per uur) in minder dan drie uur van Londen naar New York kon vliegen.

Maar supersonische passagiersvliegtuigen zijn nooit een succes geworden. Dat kwam deels door hun hoge onderhoudskosten, maar ook vanwege de supersonische knal die ontstaat wanneer je door de geluidsbarrière gaat. Die kan zelfs de ramen in dorpen en steden aan gruzelementen rammelen.

Toch bleef de droom van een ‘sneller-dan-het-geluid-lijnvliegtuig’ leven. Daarom lopen er meerdere projecten die een oplossing voor de boom proberen te vinden. Een van de meest veelbelovende vliegtuigen is de X-59 QueSST. De afkorting staat voor Quiet Supersonic Transport en het toestel van de NASA en Lockheed Martin moet leiden naar een stiller supersonisch vliegtuig.

Lees ook:

Eerste taxitests

X-59 Quesst rijdt uit een hangaar — Tijdens de taxitests gebruikte de X-59 voor het eerst zijn motor om zelfstandig te rijden. Beeld: NASA/Carla Thomas.

Op 10 juli is de X-59 officieel begonnen met taxitests. Het was de eerste keer dat het experimentele toestel zich op eigen kracht voortbewoog. Het reed nog vrij traag, maar de komende weken wordt de snelheid langzaam opgeschroefd en zal uiteindelijk een snelheid bereiken waarbij het nog net niet opstijgt.

Tijdens de taxitests kijken ingenieurs hoe de X-59 zich gedraagt op de startbaan en controleren ze of belangrijke systemen zoals de besturing en remmen goed functioneren. Als dat allemaal in orde is, kan het toestel beginnen met de eerste vliegtests.

De X-59 QueSST is overigens alleen een onderzoeksplatform waarmee wordt onderzocht of het haalbaar is om met weinig lawaai door de geluidsbarrière te vliegen. Op enkele testpiloten na zal het vliegtuig van de NASA zelf dus nooit passagiers vervoeren.