Supersonische X-59 QueSST vandaag (opnieuw) onthuld

André Kesseler

12 January 2024 11:56

Render van de X-59 QueSST

Als alles volgens plan verloopt, rollen de NASA en Lockheed Martin vandaag de X-59 QueSST uit de productiehal. Het supersonische vliegtuig is ontworpen om de geluidsbarrière te doorbreken zonder een daverende supersonische knal te veroorzaken.

Bij supersonische passagiersvliegtuigen denk je natuurlijk aan de Concorde. Het prestigeproject van Frankrijk en Engeland, ging al in 1955 van start, maar werd vanaf het begin geplaagd door allerlei politieke haken en ogen. Toch leidde die samenwerking in 1969 tot een toestel dat met een topsnelheid van mach 2 (een kleine 2500 kilometer per uur) in minder dan drie uur van Londen naar New York kon vliegen.

Een Concorde landt.
Het supersonische passagiersvliegtuig de Concorde. Beeld: Steve Fitzgerald/Wikimedia.

Indrukwekkende cijfers, maar uiteindelijk werden er, inclusief vier prototypes, slechts twintig toestellen gebouwd en de Concorde werd nooit een financieel succes. Dat kwam vooral door enorme onderhoudskosten, maar deels ook door het feit dat het boven land niet door de geluidsbarrière mocht gaan omdat de supersonische knal de ramen in dorpen en steden aan gruzelementen zou kunnen rammelen. Dat beperkte de inzet van het toestel tot vluchten over de oceanen.

Lees ook:

Stiller door het geluid

En toch bleef de droom van een ‘sneller-dan-het-geluid-lijnvliegtuig’ leven, maar een oplossing voor die vermaledijde boom bleek lastig te vinden. Een van de meest veelbelovende toestellen die nu in die richting wordt ontwikkeld is X-59 QueSST. De afkorting staat voor Quiet Supersonic Transport en het toestel van de NASA en Lockheed Martin moet leiden naar een stiller supersonisch vliegtuig.

Volg de rollout vanaf 22.00 uur hier live:

Allegaartje

Dat futuristische, eenmotorige toestel wordt in elkaar gezet met onderdelen uit een heleboel andere vliegtuigen. Vooral militaire, waaronder de F-16 en de F-117A Nighthawk. Dat allemaal om de ontwikkelingskosten voor de experimentele X-59 QueSST zo laag mogelijk te houden. Uiteindelijk moet de 30 meter lange en 9 meter brede X-59 op een kleine 17 kilometer hoogte een snelheid van mach 1.4 (1489 km/u) kunnen bereiken.

De woonwijktest

Zodra de X-59 klaar is om te vliegen, gaat het toestel bij wijze van proef over een aantal woonwijken vliegen om zo gegevens te verzamelen over hoe mensen de geluidsniveaus ervaren. De bouwers hopen dat de QueSST een perceived decibel level (het geluidsniveau dat je op de grond hoort) van 75 decibel veroorzaakt. Ter vergelijking: bij de Concorde lag dat op 105 dB. De NASA zal die gegevens vervolgens gebruiken om onder meer bij de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA goedkeuring te krijgen voor commerciële supersonische vluchten.

De QueSST buiten een hangaar nog in de grondlak. Het toestel heeft een blauwgroene kleur.
In juli 2023 werd de QueSST ook al aan het publiek getoond. Maar het prototype stond toen nog in de grondlak. Beeld: Lockheed Martin.

Rollout 2.0

Overigens wordt de ceremonie van vandaag niet de eerste keer dat de QueSST aan het publiek wordt getoond. Dat gebeurde ook al in juli vorig jaar, maar toen stond het prototype nog in de grondlak (zie hierboven). Nu is het kennelijk helemaal afgewerkt met een strakke paint job. En zeg nou zelf, zo’n opmerkelijk toestel mag je toch best twee keer onthullen?

Bron: NASA

Beeld: NASA, Lockheed Martin










Meer Tech