We stampen wat uit de grond: steden, wegen, havens, wolkenkrabbers, vliegvelden… Maar soms maken mensenhanden iets dat je als een soort modern wereldwonder kunt beschouwen. In deze aflevering van de serie Wereldprojecten: The Gherkin, de augurkvormige wolkenkrabber in Londen.

Een witte Ford Transit vol kunstmest en semtex ontploft op 10 april 1992 in het financiële hart van Londen, om iets voor half tien ’s avonds. De zwaarste explosie in Engeland sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog eist drie mensenlevens, nog eens 91 anderen raken gewond. De materiële schade bedraagt omgerekend 950 miljoen euro. De aanslag wordt opgeëist door het Iers Republikeins Leger, beter bekend als de IRA.

Het Baltic Exchange Building, een monumentaal gebouw uit 1903, blijkt zo zwaar beschadigd dat afbraak de enige optie is. En zo kan het dat Londen in april 2004, op de plek van de Baltic Exchange, een gezichtsbepalende en 180 meter hoge wolkenkrabber opent. Officieel wordt hij Swiss Re Building gedoopt, maar in de volksmond heet hij al snel The Gherkin – de augurk.

Lees ook:

• Wie was de laatste gevangene in de Tower in Londen?
• 1814: een biertsunami doodt acht mensen in Londen

Tweede keus

Na de aanslag gaf Trafalgar House, eigenaar van de grond waarop de Baltic Exchange stond, de vermaarde architect Norman Foster opdracht om een wolkenkrabber te ontwerpen. Foster kwam aanvankelijk op de proppen met een tamelijk conventioneel design voor een 386 meter hoge toren die, vanwege de nakende eeuwwisseling, de London Millennium Tower zou gaan heten.

Maar dat plan werd afgekeurd: het ontwerp was te hoog vergeleken met de andere gebouwen in de City, het financiële centrum van Londen. Bovendien zou de toren met zijn hoogte de aanvliegroutes naar de Londense vliegvelden hinderen. Dus gingen Foster en zijn collega’s terug naar de tekentafel, met als resultaat een 180 meter hoge… nou ja, augurk.

Het stadsbestuur keurde het plan voor The Gherkin in 1999 goed. De diameter van het ronde gebouw zou op de grond 49,3 meter zijn, dan tot aan de middelste etage langzaam uitdijen tot 56,5 meter, om vervolgens weer dunner te worden en te eindigen in een punt met een glazen koepel.

Dit is het begin van het artikel over The Gherkin. Het hele verhaal lees je in KIJK 5-2025. Bestel deze editie in onze webshop, of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Teake Zuidema

Beeld: Chunyip Wong/Getty Images