Was het een potluck dinner? De bezoekers van een feestmaal in Iran namen 11.000 jaar geleden everzwijnen mee die ze een heel eind verderop hadden gevangen.

Chocolade uit Zwitserland, een mooie wijn uit Frankrijk, een fles olijfolie uit Toscane: wie na de vakantie een kleinigheidje meeneemt voor de thuisblijvers, kiest vaak iets culinairs. Andersom kan ook: als je bij iemand op bezoek gaat in het buitenland, valt een pak stroopwafels altijd goed. Dat was in de prehistorie niet anders. Ook toen al namen gasten lokale lekkernijen mee.

Lees ook:

• Botten onthullen hoe onze prehistorische voorouders de puberteit doormaakten
• Oudste ‘kauwgom’ onthult slechte mondhygiëne jager-verzamelaars

Feestmaal met everzwijn

In het Zagrosgebergte in Iran onderzochten archeologen van onder andere The Australian National University de resten van een feest dat 11.000 jaar geleden plaatsvond. In een kuil vonden ze negentien zorgvuldig begraven schedels van everzwijnen. Aan snijsporen is te zien dat de dieren als maaltijd dienden. Er zal genoeg vlees geweest zijn voor meer dan 350 gasten, berekenden de onderzoekers.

De archeologen besloten de tanden van vijf van de varkens nader te onderzoeken. Net zoals je bij bomen de jaarringen kunt bestuderen, kun je van tanden de opbouw van het glazuur analyseren, en van het dentine dat binnenin de tand ligt. Dat hebben de onderzoekers dan ook gedaan, onder de microscoop. Daarnaast bekeken ze de chemische opbouw van de tanden.

Uit de chemie van het glazuur kunnen wetenschappers achterhalen waar de dieren geleefd zullen hebben. Want omdat de bodem, het drinkwater en de rest van de omgeving overal net even anders is, verschilt ook de samenstelling van het tandglazuur afhankelijk van waar je opgroeit.

Op reis met zwijnen

De wandelende hamlappen kwamen van verschillende plekken, zo bleek. Sommige everzwijnen moeten zeventig kilometer verderop gevangen zijn. In het bergachtige gebied is het niet eenvoudig om zo’n afstand af te leggen. De reis zal meerdere dagen geduurd hebben. De gasten deden dus veel moeite om een smakelijk cadeau mee te nemen naar het feest.

Daar komt bij dat speklap niet de meest eenvoudige optie was. Dankzij onderzochte voedselresten is bekend dat de jagers in het Zagrosgebergte nog heel wat andere dieren vingen, die minder agressief zijn dan everzwijnen en minder grote slagtanden hebben. 

Wij vieren kerst met een maaltijd en Pasen met een ontbijt. En wanneer opa en oma veertig jaar getrouwd zijn, is er een grote kans dat de familie dat viert in een restaurant. Ook 11.000 jaar geleden zal een gezamenlijke maaltijd al iets bijzonders geweest zijn, denken de onderzoekers. De deelnemers aan het feest kwamen uit verschillende windrichtingen en namen lokale hapjes mee. De knorrige karbonades zullen niet alleen smakelijk geweest zijn, ze lieten ook zien dat de gulle gever zijn best deed om met iets bijzonders aan tafel te komen.

Bronnen: Nature, The Australian National University

Beeld: The Australian National University

In elk nummer van KIJK Geschiedenis duik je in intrigerende verhalen over de rijke geschiedenis van de mensheid. Van eeuwenoude beschavingen tot beslissende momenten die onze wereld hebben gevormd.

Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK Geschiedenis en beleef het verleden voor minder!

Ga naar de aanbieding!