“Elk mens heeft unieke vingerafdrukken, dat zijn er nu zo’n slordige 8 miljard”, mailt Corrie Visser. “Maar door de eeuwen heen zijn er veel meer mensen geboren en gestorven. Waren hun vingerafdrukken allemaal uniek of is er een kans dat ik dezelfde heb als iemand uit de middeleeuwen?”

Een vingerafdruk, hoe simpel ook, is eigenlijk een fantastisch instrument. Niet alleen kun je er je smartphone mee ontgrendelen, je kunt hem als identificatiemiddel gebruiken, je kunt er boeven mee vangen, en ga zo maar door. Al die technieken gaan ervan uit dat er geen twee mensen op de aarde rondlopen die dezelfde vingerafdruk hebben. Maar klopt die veronderstelling wel?

Lees ook:

• Hoe werkt de vingerafdrukscanner van mijn telefoon?
• CSI krijgt er weer een speeltje bij

Minder mensen dan je zou denken

De FBI heeft ruim 100 miljoen vingerafdrukken verzameld en nog geen twee identieke afdrukken voor twee verschillende personen gevonden. Zelfs bij eeneiige tweelingen blijken ze te verschillen. De Britse statisticus Sir Francis Galton berekende in 1892 dat de kans op twee gelijke vingerafdrukken 1 op 64 miljard is. Maar dat is de uitkomst van een theoretisch model waar van alles op af te dingen valt, en geen wetenschappelijk bewijs. Om zeker te weten dat een vingerafdruk uniek is, zou je de afdrukken van alle mensen op aarde moeten bekijken.

Is er een kans dat jouw vingerafdruk dezelfde is als die van iemand die eeuwen geleden heeft geleefd? Die kans is erg klein. Er hebben namelijk helemaal niet zó veel mensen geleefd op deze planeet. Volgens het Amerikaanse National Institute of Corrections zijn dat er zo’n 117 miljard geweest, inclusief het huidige aantal van 8 miljard. Dat zijn er veel minder dan je intuïtief zou denken, en dat komt weer doordat de wereldbevolking eeuwenlang, tot circa 1800, vrijwel niet groeide ten gevolge van besmettelijke ziektes, epidemieën en oorlogen. Als we de 117 miljard vergelijken met Galtons kans van 1 op 64 miljard, zou het dus om één of twee mensen met dezelfde vingerafdruk gaan.

Kortom: we kunnen er voorlopig van uitgaan dat een vingerafdruk uniek is. Hoelang dat nog zo blijft, weet niemand. In elk geval is het nog steeds veiliger om je smartphone met je vinger te vergrendelen dan een wachtwoord te gebruiken.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 6-7/2023.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected]. En in onze special geven we antwoord op 178 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Jo Hermans

Beeld: Tek Image/Science Photo Library/Getty Images