KIJK-lezer Bernard Hoff vraagt zich af of we het drinkwatertekort niet kunnen oplossen door smeltend poolijs op te vangen met tankerschepen.

Om deze vraag te beantwoorden, moeten we eerst begrijpen welke soorten ijs er in de poolgebieden te vinden zijn. Antarctica en Groenland zijn landmassa’s bedekt door soms kilometers dikke ijskappen die bestaan uit samengedrukte sneeuw. Onder invloed van de zwaartekracht kan een deel van deze ijsmassa lokaal als een gletsjer in zee glijden waar dan een aaneengesloten ijsplateau of afgebrokkelde ijsberg ontstaat. IJskappen bestaan altijd uit zoetwater – in principe geschikt als drinkwater.

Verder is er op de polen ook nog bevroren zeewater te vinden dat wel zout is. Maar mettertijd verliest zee-ijs het ingesloten zout, waardoor het na enkele jaren ook zoet wordt. Het is echter lang niet zo dik als landijs, en zal bij het afbrokkelen geen ijsbergen maar kleinere ijsschotsen vormen.

Lees ook:

• Wat is het verschil tussen zeeën en oceanen?
• Waarom smeltend ijs zo’n invloed heeft op de zeespiegel
• Waarom is de Dode Zee zo zout?

Technisch moeilijk

Terug naar de vraag. Het idee om poolijs als een reservoir van bruikbaar drinkwater te gebruiken, is al geregeld geopperd. Hierbij wordt meestal gedacht aan het verslepen van grote ijsbergen naar gebieden waar een drinkwatertekort dreigt.

Het opvangen van smeltwater om het vervolgens met tankers te distribueren, is een originele variant op dit concept. Helaas zal het in de praktijk waarschijnlijk een lastig verhaal worden. Smeltwater loopt namelijk als een dunne waterfilm over het oppervlak en verzamelt zich plaatselijk in boven- en ondergrondse poelen. Probleem is dat dergelijke smeltwaterreservoirs doorgaans niet dicht genoeg bij open zee liggen om het water rechtstreeks in een tanker te kunnen pompen, en dus is er aanvullend transport nodig.

Zoet smeltwater dat rechtstreeks in zee stroomt, raakt ‘verontreinigd’, en zal dure nabewerking vereisen om weer drinkbaar te worden. Om deze problemen deels te ondervangen, moet je havens met enorme smeltwaterbassins aanleggen in de poolgebieden. De kosten en technische haalbaarheid van dergelijke operaties wegen vooralsnog niet op tegen de winst.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 8/2023.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected]. En in onze special geven we antwoord op 178 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Dennis Voeten

Beeld: Shura72/Getty Images