We verliezen niet alleen hersencellen na een keer te diep in het glaasje te hebben gekeken, maar ook doordat we simpelweg ouder worden. Om hoeveel neuronen gaat het eigenlijk?

Als we de verhalen moeten geloven, verliezen we naarmate we ouder worden steeds meer hersencellen, oftewel neuronen. Dat is immers de reden waarom ouderen soms niet meer op de naam van een kennis kunnen komen of waarom hun antwoorden wat langer op zich laten wachten. Volwassenen zouden per jaar ongeveer 1 procent van hun hersencellen verliezen. Dat betekent dat de hersenen van ouderen naar schatting tussen de 35 en 55 procent van hun cellen hebben verloren. Dat is nogal wat. Toch leidde deze verworven wijsheid tot het idee dat mentale achteruitgang bij normale veroudering hoort.

Lees ook:

• Waarom krijg je een buikje van bier?
• Kun je echt grijze haren krijgen door stress?

Hersenkrimp

Volgens Christopher von Bartheld van de Universiteit van Nevada is dit echter een hardnekkige mythe. Hij schrijft in zijn review dat de schattingen, gebaseerd op onderzoek uit de jaren vijftig tot tachtig, werden vertroebeld door ‘hersenkrimp’. Na ons veertigste jaar begint ons brein langzaam te krimpen, en na ons zeventigste gaat dit proces steeds sneller.

Oudere hersenen worden dan wel kleiner, maar ze behouden grotendeels hun neuronen (die dichter op elkaar worden gepakt). Latere studies met moderne onderzoekstechnieken hielden rekening met deze krimp en vonden geen of minimaal neuronaal verlies bij veroudering. Door gegevens van de verschillende onderzoeken te combineren, is de beste schatting dat veroudering gedurende ons hele leven tot slechts 2 à 4 procent verlies van neuronen leidt. “Intellectuele achteruitgang met het ouder worden is waarschijnlijk het gevolg van de aftakeling van relatief kleine, specifieke groepen hersencellen of veranderingen in de chemie en vorm van de bejaarde cellen”, geeft Von Bartheld als verklaring.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 4/2021.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected]. 

Tekst: Judith Neimeijer

Beeld: iStock/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!