Een bedreigde groep orka’s in de Grote Oceaan schraapt dode huidcellen bij soortgenoten weg met behulp van zeewier, ontdekten biologen.

Lang dachten we dat de mens uniek was in het maken van gereedschap. Inmiddels weten we dat onder meer apen, vogels en olifanten er ook wat van kunnen. En nu kunnen we aan dit illustere rijtje ook orka’s toevoegen. Zij gebruiken door hen gebroken zeewier om elkaars huid te verzorgen, zo is te lezen in een publicatie van het Center for Whale Research in Current Biology.

Lees ook:

• Picture Perfect: orka met zalmhoed
• Deze orka’s werken samen om op ’s werelds grootste vis te jagen
• Moederorka verkiest haar volwassen zoon boven toekomstig kroost

Bedreigde populatie

Sommige groepen dolfijnen gebruiken sponzen tijdens het foerageren. Die dragen ze dan op hun neus, waarschijnlijk ter bescherming. Maar vervaardiging van gereedschap is andere koek. Dat is nooit eerder gezien bij zeezoogdieren. Tot nu.

Het team onder leiding van Michael Weiss hield al sinds 2018 een unieke populatie orka’s in de Salish Sea, een randzee tussen British Columbia en Washington, in de gaten. Deze met uitsterven bedreigde groep killer whales bestaat uit minder dan tachtig dieren en lijkt zowel genetisch als cultureel gezien te verschillen van andere orkagroepen in de wereld.

Grooming

Door middel van drones wilden de onderzoekers meer te weten komen over het foerageer- en sociale gedrag van de orka’s. Maar het hoge-resolutie-videomateriaal van afgelopen jaar toonde een wel een heel bijzonder staaltje intelligent gedrag.

De orka’s braken de uiteinden van zeewierstronken af en duwden de resulterende stukken met hun snuit tegen de huid van een soortgenoot. Vervolgens lieten de twee het zeewier tussen hun lichamen rollen. Deze manier van grooming (elkaars huid verzorgen) vond bijna dagelijks plaatsen, zagen Weiss en collega’s.

Hygiënische functie

Iedereen in de groep vertoonde dit gedrag, zowel jong als oud, mannetjes en vrouwtjes. Maar als partner kozen de orka’s wel voornamelijk een familielid of een leeftijdsgenoot. Het viel de onderzoekers verder op dat vooral de dieren die dode stukken huid vertoonden eraan deden. Dat suggereert dat het zeewiergebruik vooral een hygiënische functie had; het wegschrappen van dode huidcellen.

Weiss en zijn collega’s vonden het bijzonder dat dit scrubgedrag nu pas is ontdekt. Maar het benadrukt volgens hen wel de kracht van de nieuwste observatietechnieken (via drones). En ook hoeveel nieuws er nog te ontdekken valt over zeezoogdieren en hun gereedschapsvervaardiging en – gebruik.

Bronnen: Current Biology, Cell Press via EurekAlert!

Beeld: Center for Whale Research, NMFS NOAA Permit 27038

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!