Deze massa-uitsterving duurde langer voor landdieren

Naomi Vreeburg

21 April 2021 09:00

landdieren

De gigantische massa-extinctie die 252 miljoen jaar geleden plaatsvond, verliep tien keer trager voor landdieren dan oceaanwezens, zo suggereert deze studie.

De overgang van het geologisch tijdperk Perm naar het Trias, zo’n 252 miljoen jaar geleden, werd gemarkeerd door de grootste massa-extinctie in de geschiedenis van het leven. In totaal legde ongeveer 95 procent van de mariene biodiversiteit het loodje, en ongeveer 70 procent van de op land levende organismen. Maar, zo zou blijken uit een nieuwe studie gepubliceerd in vakblad PNAS, de massa-extinctie verliep een stuk trager voor de dieren op het land dan in de oceaan.

Lees ook:

Paar minuutjes

Door fossielen in de oceaan te bestuderen, weten onderzoekers al langere tijd dat de grote massa-extinctie ervoor zorgde dat binnen 100.000 jaar bijna alle mariene diersoorten uitstierven. Voor ons klinkt dat als een heel lange tijd, maar geologisch gezien staat dat gelijk aan zo’n 14 minuten.

Omdat een dood dier in de oceaan snel wordt bedolven onder sediment, zijn veel fossielen goed bewaard gebleven. Dit is andere koek bij soorten die sterven op het land. Om toch een indicatie te krijgen van de impact van de Perm-Trias-extinctie op de landdieren, keken de onderzoekers specifiek naar een goed bewaard gebleven fossielenbestand van het Karoo Bekken in Zuid-Afrika.

De wetenschappers analyseerden wanneer sommige soorten tetrapoden (viervoeters) verdwenen en wanneer nieuwe groepen verschenen. Hieruit concludeerde het team dat de massa-extinctie ongeveer een miljoen jaar duurde voor landdieren – tien keer langer dan in zee dus. Waarom het proces trager verliep bij de landdieren, moet nader worden onderzocht.  

Groter beeld

Geoloog en paleontoloog Dennis Voeten van de Uppsala-universiteit ziet wat haken en ogen aan de studie. “Het onderzoek zoomt in op een specifieke locatie en geeft een verhelderend inzicht in de lokale biodiversiteit op het land voor, tijdens, en na het uitsterven. Maar zoals de auteurs zelf ook al aangeven, is het nog niet helemaal duidelijk in hoeverre deze afzettingen representatief zijn voor het globale effect van de Perm-Trias-extinctie op continentale ecosystemen. Ook wordt er specifiek naar viervoeters gekeken terwijl andere fossielen mogelijk een (iets) ander beeld zouden schetsen.”

Toch is de wetenschapper in het algemeen positief gestemd over dit onderzoek. “Deze systematische inventarisaties zijn van groot belang voor het verkrijgen van een beter inzicht in deze belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van het leven op aarde”, laat Voeten weten. Maar over de hele wereld zullen vergelijkbare onderzoeken moeten worden gedaan om een groter beeld te krijgen van de impact van de massa-extinctie op land. “Met het interessante resultaat van deze studie denk ik dat de basis daarvoor wel is gelegd.”

Bronnen: PNAS, Field Museum via EurekAlert!

Beeld: Gina Viglietti

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Science