Een vogelnest dat is versierd met menselijke voorwerpen schrikt eierdieven af

Evelyne Tuijp

28 mei 2025 12:00

vogelnest

Kraaiachtigen aarzelen om eieren te stelen uit nesten die zijn versierd met menselijke voorwerpen, zoals lepels en elektrische draden.

Vogels versieren niet hun eieren, zoals wij met Pasen doen, maar wel de nestjes waarin ze liggen. Alleen zouden mensen die versiersels niet zo snel uitkiezen. Zo gebruiken ze plastic, restjes van netten en elektrische draden. Een echte functie lijkt het niet te hebben: het biedt namelijk geen versteviging, en het heeft geen isolerend effect. Misschien werkt het zelfs averechts – het nest valt veel meer op voor roofvogels.

Toch zit er wel een voordeel aan deze decoratie, ontdekten Noorse wetenschappers. Ze zagen dat vogels juist huiverig waren om eieren uit nesten te stelen met menselijke voorwerpen erin. Hierover schreven ze in The Royal Society.

Lees ook:

Dieven

Veel vogels krijgen  te kampen met eierdieven. Daarom voeren ze allerlei strategieën uit om dit te voorkomen. Zo bouwen ze hun nest op een moeilijk begaanbare, beschutte plek met camouflerende kleuren. Alleen werkt dat niet altijd. Vooral kraaiachtigen zijn meesters in het stelen van eieren. Niets houdt hen tegen.

Behalve onbekende dingen. Het is bekend dat deze vogels lijden aan neofobie – angst voor het nieuwe. Wetenschappers vermoedden dat die angst misschien wel een verklaring kon zijn voor waarom vogels hun nesten met menselijke objecten versieren. Kraaiachtigen zouden minder snel zo’n ‘raar’ nest overvallen.

Drie opties

Om deze hypothese te testen, zetten de onderzoekers een experiment op. Ze maakten drie verschillende nesten met kwarteleieren: de eerste met alleen de eieren erin, de tweede met een glimmende theelepel toegevoegd en de derde met een grote veer erbij. De laatste zou ook een afschrikkend effect kunnen hebben, omdat een veer een teken zou kunnen zijn van een vermoorde vogel. Daarom zouden nestbouwers die soms ook toevoegen.

De wetenschappers plaatsten de nestjes in een bos in Noorwegen, en observeerden 78 eksters (Pica pica). Gemiddeld wachtten de vogels 96 uur om de eieren uit het standaardnestje te pakken, 149 uur voor het nestje met de lepel en 152 uur voor degene met een veer erbij.

Hetzelfde deden ze op een vuilnisbelt, waar vogels al meer gewend zijn aan gekke objecten. Daar observeerden ze 60 raven (Corvus corax) bij de nestjes, en ze vonden een vergelijkbaar patroon. Het duurde gemiddeld 28 uur voor het standaardnestje werd beroofd, 34 uur voor het lepelnestje en 43 uur voor het nestje met de veer.

vogels die eieren stelen
A-C: eksters tijdens het stelen van eieren D: een raaf tijdens het stelen van een ei. Beeld: Magne Husby

Aarzeling

De onderzoekers zagen dat de vogels vaak van een afstandje de nestjes wel bekeken, maar eerder er nog niet heen durfden. Die aarzeling zou cruciaal kunnen zijn, want vogels krijgen dan meer tijd om hun nesten te verdedigen. Uiteindelijk waren wel alle vogelnestjes uit het experiment leeggeroofd. Maar goed, die werden dan ook niet bewaakt door een vogel.

Bronnen: The Royal Society, New Scientist

Cover KIJK 6-2025

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."