Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Op de evenaar van onze blauwe bol draai je met circa 1670 km/uur rond de aardas. Waarom merk je daar niks van?
De aarde is een razendsnelle draaimolen. Op de evenaar draai je met zo’n 1670 kilometer per uur rond de aardas. Dichter bij de polen ligt die snelheid lager, maar ook in Nederland draai je harder dan 1000 km/u. Waarom merken we daar niks van?
Lees ook:
- Waarom draaien alle sterrenstelsels?
- Hoeveel rondjes draait de aarde in een jaar?
- Longread: wat als de aarde stopt met draaien?
Waarom voel je de draaiing van de aarde niet?
De kracht die je uit een draaimolen slingert, heet de middelpuntvliedende of centrifugale kracht. De grootte van deze kracht hangt niet alleen af van de draaisnelheid, maar ook van de tijd die je over één rondje doet. Hoe langer die tijd, hoe kleiner de kracht. Doordat de aarde zo groot is, doet die ondanks zijn hoge draaisnelheid bijna 24 uur over één rondje en is de middelpuntvliedende kracht dus klein.
De zwaartekracht is vele malen groter. Aan de evenaar is de zwaartekracht zo’n 290 keer zo groot als de middelpuntvliedende kracht. Dichter bij de polen is dat verschil vanwege de lagere draaisnelheid nog groter. En de zwaartekracht werkt precies de andere kant op, richting het midden van de aarde. Je wordt dus veel harder omlaag getrokken dan omhoog geslingerd.
Holle aarde
Als de aarde hol was geweest, of gemaakt van piepschuim, zou de zwaartekracht een stuk kleiner zijn. Dan zouden we naar de polen moeten vluchten om niet de ruimte in geslingerd te worden. Het zou ook penibel worden als de aarde plots meer dan zeventien keer zo snel zou gaan draaien.
Zolang dat niet gebeurt, is de middelpuntvliedende kracht slechts een beetje merkbaar. Stel dat je met een weegschaal in je rugzak van de evenaar naar de noordpool reist en jezelf op beide plekken weegt. Ook als je geen grammetje bent aangekomen, weeg je op de noordpool ongeveer een kwart kilo meer. Dat komt doordat de middelpuntvliedende kracht daar nul is. Op de evenaar werd je tijdens het wegen nog een beetje opgetild, op de Noordpool niet – zodat je voeten daar iets harder op de weegschaal drukken.
Deze vraag kon je vinden in KIJK 8/2020.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected].
Tekst: Yannick Fritschy
Beeld: 123RF