Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Een kompas wijst altijd naar het magnetische noorden. Maar dat is niet hetzelfde als het geografische noorden. Wat is de locatie van de magnetische noordpool?
De magnetische noordpool is de plek op aarde waar alle kompassen zich op richten. Deze valt niet exact samen met de geografische noordpool – de plek waar de denkbeeldige draaias van de aarde door het oppervlak heen prikt. Maar waar bevindt de magnetische noordpool zich dan wel?
Lees ook:
- Waarom zoekt een tornado de grond op?
- Kunnen we zeewater door verdamping zoet maken?
- Waarom ligt de noordpool niet in mijn achtertuin?
Altijd in beweging
Dat ligt eraan wanneer je dit leest. De magnetische noordpool is namelijk geen vaste stip op de wereldkaart, maar verplaatst zich voortdurend. Op 1 juni 1831 werd de positie van de magnetische noordpool voor het eerst ter plekke bepaald, door de Britse marineofficier James Ross. De pool bevond zich toen op het schiereiland Boothia, in het uiterste noorden van Canada. Toen de Noorse wetenschapper en ontdekkingsreiziger Roald Amundsen de magnetische noordpoolpositie in 1904 opnieuw opzocht, bleek deze zich inmiddels tientallen kilometers noordelijker te bevinden.
Sindsdien is de pool in een vrijwel rechte lijn op weg richting Siberië. In de tijd van Amundsen reisde de noordpool overigens met een slakkengangetje. Tegenwoordig beweegt hij zich over de aardbol met een snelheid van ongeveer 55 kilometer per jaar – dus 150 meter per dag.
Het magneetveld wordt veroorzaakt door de stroming van vloeibaar ijzer in de aardkern. Doordat die stroming fluctueert, doet het magneetveld dat ook. Eens in de enkele honderdduizenden jaren poolt het veld zelfs om: dan wisselen de noordpool en de zuidpool van plek. Maar wat we momenteel zien, is waarschijnlijk niet meer dan de magnetische pool die een ommetje maakt, denken experts.
Deze vraag kon je vinden in het zomernummer van KIJK.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected].
Tekst: Marlies ter Voorde
Beeld: Simon Wakefield/Wikimedia