Wat zijn alaskapokken? Artsen melden eerste sterfgeval door virus

Tim Tomassen

14 February 2024 11:54

Artistieke afbeelding van een virus. Niet per se het virus dat alaskapokken veroorzaakt.

Dokters melden het eerste sterfgeval door het recent ontdekte alaskapokkenvirus. Wat zijn alaskapokken en hoe gevaarlijk is het virus?

Een man uit Alaska is overleden aan alaskapokken, hij is het eerste dodelijke slachtoffer van het recent ontdekte virus.

Volgens een rapport van de gezondheidsautoriteiten in Alaska had de man voorafgaand aan de besmetting een verzwakt immuunsysteem vanwege zijn kankerbehandelingen. Het rapport beschrijft de man als een ‘oudere’, maar noemt geen leeftijd.

Lees ook:

Pijnlijke bulten

De man ontdekte in september (2023) voor het eerst een gevoelige rode bult in zijn rechter oksel. Van de plaatselijke eerste hulp kreeg hij antibiotica, maar de zes weken erna bleef de pijn verergeren en ontstonden er extra bulten. Daarom werd hij opgenomen in een ziekenhuis in Anchorage, de grootste stad in Alaska.

Daar testte de man positief voor een orthopokkenvirus, maar negatief voor de bekendste varianten, zoals het pokkenvirus, apenpokkenvirus en koepokkenvirus. Artsen stuurden daarom een monster naar het Centers for Disease Control and Prevention (het Amerikaanse RIVM), waar wetenschappers de aanwezigheid van het minder bekende alaskapokkenvirus bevestigden.

Aanvankelijk sloeg de behandeling aan, maar de gezondheid van de man ging daarna toch weer rap achteruit. Uiteindelijk kreeg hij te maken met nierfalen en ademhalingsproblemen. Hij overleed eind januari.

Wat zijn alaskapokken en hoe gevaarlijk is het virus?

De eerste geregistreerde besmetting met het alaskapokkenvirus was in 2015. Het ging om een persoon die woonde in de buurt van de stad Fairbanks. Sindsdien zijn er zes andere besmettingen gemeld – één in 2020, twee in 2021, één in 2022, en twee in 2023 (waaronder de overleden man).

Op het meeste recente geval na, hadden alle patiënten relatief milde klachten, zoals huiduitslag en opgezwollen lymfeklieren, en herstelden ze zonder behandeling.

Het is nu voor het eerst dat gezondheidsautoriteiten in Alaska een ernstige infectie van het alaskapokkenvirus hebben geregistreerd. In hun rapport schrijven ze dat het verzwakte immuunsysteem van de man waarschijnlijk heeft bijgedragen aan de ernst van de ziekte.

Hoe raak je besmet met het virus?

De eerste zes gevallen waren allemaal geregistreerd in de Fairbanks-regio. Deskundigen ontdekten dat het virus in dat gebied veel voorkomt onder kleine zoogdieren – vooral onder woelmuizen.

kleine rosse woelmuis heeft vaak het alaskapokkenvirus
Wetenschappers hebben aangetoond dat kleine rosse woelmuizen in de Fairbanks-regio relatief vaak het alaskapokkenvirus hebben. Het knaagdier komt in bijna heel Alaska voor, het is nog niet onderzocht of ze in andere regio’s ook het virus bij zich dragen. Beeld: Kim Selbee.

Het geval van de man is de eerste besmetting die bekend is buiten de Fairbanks-regio. Dat betekent dat het virus wijdverspreider is dan gedacht.

De man woonde alleen in een bebost gebied op het schiereiland Kenai, in het zuiden van Alaska. Hij was de afgelopen tijd niet op reis geweest en niet in contact gekomen met iemand met huiduitslag. Wel zorgde de man voor een zwerfkat die hem meerdere keren heeft gekrabd.

De kat testte negatief voor het alaskapokkenvirus, maar jaagde wel regelmatig op kleine zoogdieren. De maand voor het verschijnen van de eerste bult krabde de kat hem nog in de buurt van zijn rechteroksel. Het is mogelijk dat het virus onder de nagels van de kat zat en zo de man kon besmetten. Maar het rapport benadrukt dat het nog onzeker is hoe de man en eerdere patiënten het virus hebben opgelopen.

Alaskapokkenvirus niet in Nederland

Er is nog geen bewijs gevonden voor overdracht van mens tot mens. Maar bij andere orthopokkenvirussen is dat wel mogelijk. De inwoners van Alaska worden daarom aangeraden om bij vreemde huiduitslag de bulten met verband te bedekken en naar de dokter te gaan om zich te laten testen.

Maar besmettingen met het alaskapokkenvirus zijn zeldzaam en gaan meestal gepaard met milde klachten, volgens de gezondheidsautoriteiten hoeven mensen in Alaska dus niet ongerust te zijn.

Er zijn nog geen meldingen van het alaskapokkenvirus buiten Alaska – dus ook niet in Nederland.

Bronnen: Alaska Department of Health, TIME

Beeld: Fusion Medical Animation/Unsplash

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Science