Asteroïdekiller DART overtreft alle verwachtingen

Tim Tomassen

03 March 2023 09:00

DART tussen Dimorphos en Didymos

Het is 26 september 2022 als astronomen de ruimtesonde DART doelbewust op een asteroïde laten botsen in een poging de baan daarvan te veranderen. Nu, enkele maanden later, maakt de NASA bekend dat die missie geslaagd is, en beter dan verwacht.

Kunnen we de baan van asteroïden veranderen zodat ze niet inslaan op de aarde? Om daar achter te komen liet de NASA de ruimtesonde DART (Double Asteroid Redirection Test) met ruim 21.000 kilometer per uur inslaan op Dimorphos. Dat is een kleine ruimterots van 160 meter breed die om de 800 meter grote asteroïde Didymos draait. Door de klap schoot een wolk puin de ruimte in.

Nadat DART op 26 september zijn doelwit vol raakte, begon het onderzoek pas echt: radarmetingen moesten gaan uitwijzen of Dimorphos ook echt een meetbare duw kreeg. En vijf nieuwe papers in Nature bevestigen dat nu.

Lees ook:

Extra boost

De kleine ruimterots draaide voorafgaand aan de impact in 11 uur en 55 minuten rond Didymos. Astronomen verwachtten dat een botsing met de 545 kilogram zware DART de asteroïde iets dichter naar Didymos zou duwen en daarmee zou de baan ongeveer 10 minuten korter worden. Maar uit radarmetingen bleek al snel dat het effect van de impact een stuk groter was. En volgens de nieuwste berekeningen in Nature doet de asteroïde nu ongeveer 33 minuten minder over zijn rondje dan eerst.

De nieuwe baan van Dimorphos door DART
Door de botsing tussen DART en Dimorphos vertraagde de asteroïde (in de afbeelding Didymos B), waardoor zijn baan ongeveer 33 minuten korter werd. Beeld: NASA/Johns Hopkins APL

Hoe komt het dat het effect zo veel groter is dan verwacht? Volgens de astronomen wordt dat veroorzaakt door de ruim 900.000 kilogram aan stof en puin die de ruimte in zijn geschoten bij de botsing. Doordat er zoveel materiaal wegschoot, heeft de asteroïde een extra boost gekregen, vergelijkbaar met de luchtstroom die uit een ballon ontsnapt als je hem loslaat.

Dimorphos vormde overigens geen enkel gevaar voor de aarde; de DART-missie was dan ook bedoeld om deze vorm van planetaire verdediging te testen. De opgedane kennis bij deze eerste succesvolle test moet uiteindelijk helpen om de aarde te beschermen als er ooit een asteroïde is die wel op ramkoers ligt.

De Hubble-ruimtetelescoop maakte een time-lapse van al het stof dat na de botsing rond de twee asteroïden zweefde. (De telescoop kan geen onderscheid maken tussen de twee ruimterotsen, in de video zijn ze te zien als één lichtpunt)

Bronnen: NASA, ESA, University of Maryland, Nature

Beeld: NASA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Space