We sturen al ruim honderd jaar radiosignalen de ruimte in. Tot hoe ver van de aarde zouden aliens die signalen nog op kunnen pikken, vraagt Rimko ten Have zich af.

Radiosignalen bestaan uit elektromagnetische golven. In het vacuüm van de ruimte jakkeren die onverstoorbaar met de lichtsnelheid voort. Op zo’n 80 lichtjaar afstand van de aarde vliegen dus nog steeds de uitzendingen van Radio Oranje uit de Tweede Wereldoorlog door het heelal.

Lees ook:

• Blijft het heelal voor altijd groeien?
• Zijn er andere manen die de zon precies bedekken?

Uitgespreide radiogolven

Maar dat betekent helaas niet dat eventuele aliens in dat gebied nu de woorden van koningin Wilhelmina kunnen horen. Naarmate ze voortbewegen raken de radiogolven namelijk steeds meer uitgespreid, waardoor ze steeds zwakker worden. Al op een paar lichtjaar van de aarde, nog voordat ze de dichtstbijzijnde planeet buiten het zonnestelsel bereiken, zijn de signalen niet meer van ruis te onderscheiden.

Gelukkig hebben we ook nog onze tv-signalen. Die bestaan eveneens uit elektromagnetische golven, maar doordat tv-signalen veel sterker zijn dan radiosignalen, komen ze een stuk verder.

SKA

Momenteel wordt in Zuid-Afrika en Australië gewerkt aan de Square Kilometer Array (SKA), de krachtigste radiotelescoop op aarde. Die kan in theorie tv-signalen oppikken van enkele tientallen lichtjaren ver – oftewel van een paar honderd planeten. Als op een van die planeten toevallig aliens wonen die net zo’n sterke telescoop hebben gebouwd als de SKA, dan zijn die misschien nu wel het doelpunt van Marco van Basten in de EK-finale van 1988 aan het bewonderen.

Daarnaast versturen we signalen die nog veel verder komen. Dat zijn signalen die niet zoals radio- en tv-golven alle kanten op gaan, maar in één richting worden verstuurd en gaandeweg veel minder aan sterkte verliezen. Een telescoop als de SKA zou in de hele Melkweg de radarsignalen op kunnen pikken die vanaf onze vliegvelden worden verstuurd. Alleen moeten die signalen dan wel precies op de juiste planeet zijn gericht. En die kans is uitzonderlijk klein.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 5/2021.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected]. 

Tekst: Yannick Fritschy

Beeld: SKA Organization

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!