Vandaag in 1632: Antonie van Leeuwenhoek wordt geboren

Sterre Roosen

24 oktober 2024 07:00

schilderij van antonie van leeuwenhoek

Antonie van Leeuwenhoek (1632-1723). Beeld: Johannes Verkolje/Wikimedia.

Op 24 oktober in 1632 wordt Antonie van Leeuwenhoek, Nederlandse grondlegger van de microbiologie, geboren.

Op 24 oktober 1632 werd Antonie van Leeuwenhoek geboren in Delft, onder de naam Thonis Philipszoon. Later vernoemde hij zichzelf naar de Leeuwenpoort die op de hoek van zijn ouderlijk huis stond. Hij volgde een opleiding tot boekhouder en begon op zijn 32e een eigen linnenwinkel. Van Leeuwenhoek was een druk man: hij regelde in Delft de gang van zaken bij de rechtspraak, was beheerder van verschillende nalatenschappen en studeerde in de avonduren enthousiast verder. Hij leerde glasblazen, slijpen en polijsten.

Dankzij zijn verworven vaardigheden was hij in staat versterkende lenzen te maken die hij kon gebruiken als loep. Dit kwam van pas in zijn winkel, bij het bekijken van stiksels en draden, maar daar liet Van Leeuwenhoek het niet bij zitten. Met zijn microscoop onderzocht hij verschillende biologische verschijnselen. Zijn beste ontwerp had een vergrotingsfactor van maar liefst 270. In 1674 ontdekte hij minuscule organismen in het water van het Berkelse Meer bij Rotterdam. Door de jaren heen bekeek hij onder andere rode bloedcellen, luizeneieren, spermacellen, en spiervezels.

Een replica van de microscoop van Antonie van Leeuwenhoek. Beeld: Jeroen Rouwkema/Wikimedia.

Meer Vandaag in…

Ongeloofwaardig

De Nederlandse arts Reinier de Graaf bleek onder de indruk van zijn ontwerp en stelde hem voor aan de Royal Society in London, een Britse academie voor natuurwetenschappen. Van Leeuwenhoek stuurde de academie brieven waarin hij al zijn ontdekkingen toelichtte. In sommige gevallen vonden deze wetenschappers de bevindingen van de Nederlandse onderzoeker zo vergezocht en ongeloofwaardig, dat er een aantal naar Delft afreisde om het met eigen ogen te kunnen zien. Ze publiceerden zijn werk in het Britse vakblad Philosophical Transactions.

In 1680 werd Van Leeuwenhoek toegelaten tot de Royal Society en tot aan zijn dood in 1723 stuurde hij zijn onderzoeksresultaten naar hen op. De organisatie verzorgt sinds 1950 in zijn naam de Leeuwenhoek Lecture, een prestigieuze lezing van een wetenschapper die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de microbiologie. Deze ontvangt een medaille, een geldprijs van tweeduizend pond, en het meest belangrijk: de eer.

Niet de eerste, wel de beste

Van Leeuwenhoek wordt vaak de uitvinder van de microscoop genoemd. Echter was het de Nederlandse Zacharias Jansen die een aantal jaren eerder een kleine microscoop ontwikkelde. Deze bestond slechts uit een lens en was enkel in staat objecten zes tot tien keer te vergroten. Toch is de naam Antonie van Leeuwenhoek onlosmakelijk aan de uitvinding verbonden dankzij het ingenieuze ontwerp en de uitstekende kwaliteit van zijn microscopen.

Bronnen: Historiek, IsGeschiedenis

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

Reageren? Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *


Meer Vandaag in...