Napalm behoort tot de gruwelijkste wapens die de mensheid ooit heeft bedacht. Maar dat weerhield de VS er niet van om het op grote schaal in te zetten in Vietnam – en daarvoor ook al in Japan en Korea. Het verhaal achter the most perfect weapon.
Napalm krijg je, simpel gezegd, door een verdikkingsmiddel aan benzine toe te voegen. Zo ontstaat een plakkerig goedje dat lang en goed blijft branden. Wanneer het spul voor het eerst werd ingezet als wapen, is niet helemaal duidelijk. Er zijn bronnen die beweren dat het op 15 december 1943 was, toen Amerikaanse troepen er een Siciliaans tarweveld mee zouden hebben platgebrand om de Duitse troepen te verjagen die zich daarin verborgen.
Anderen hebben het over 15 februari 1944. Op die dag gooiden de Amerikanen napalmbommen op Japanse troepen in Pohnpei, de hoofdstad van het gelijknamige Micronesische eiland. Hoe dan ook, nog voor het einde van de Tweede Wereldoorlog zou duidelijk worden wat voor een verschrikkelijk effect dit nieuwe wapen kon hebben.
Lees ook:
- Werd in Nederland veel geprotesteerd tegen de Vietnamoorlog?
- Ooggetuige Fons van Westerloo over de Val van Saigon: ‘Het was chaos’
De Amerikaanse napalm-aanval op Tokio
In de nacht van 9 op 10 maart 1945 dropten 279 Amerikaanse B-29-bommenwerpers boven Tokio 1665 ton aan payload. Die bestond voornamelijk uit 230 kilogram zware E-46-clusterbommen, die op een hoogte van zo’n 650 meter 38 kleinere, met napalm gevulde bommen losten. Die boorden zich door de Tokiose daken. Toen ze ontploften, wierpen de bommen klodders gloeiendhete napalm om zich heen, waarna het vuur zich snel verspreidde door de overwegend houten huizen.
De stevige wind veroorzaakte vervolgens een vuurstorm, waardoor 41 vierkante kilometer van de stad in de as werd gelegd. 267.171 gebouwen werden verwoest, ruim een miljoen mensen raakten dakloos en meer dan 100.000 Japanners vonden de dood.
Napalm deed het werk
Operation Meetinghouse, zoals de Amerikanen het noemden, werd daarmee de dodelijkste luchtaanval ooit, dodelijker nog dan de bombardementen op Dresden en Hamburg, of de nucleaire aanvallen op Hiroshima en Nagasaki.
Uiteindelijk zouden de geallieerden vrijwel alle grote en middelgrote Japanse steden platbranden om de vijand tot overgave te dwingen, met als coup de grâce de genoemde aanval met kernbommen op Hiroshima en Nagasaki. Het leidde tot de trieste wijsheid: ‘De atoombommen kregen alle aandacht, maar napalm deed het werk.’
Draagbare vlammenwerpers en vuurspuwende rivierboten
Toch was WO II slechts de opmaat naar meer. Tijdens de Koreaanse Oorlog (1950-1953) zetten de Amerikaanse strijdkrachten en hun bondgenoten zo mogelijk nog zwaarder in op napalm, dat ironisch genoeg voor een groot deel in Japan werd gefabriceerd. Tijdens het conflict wierpen ze elke dag (!) gemiddeld zo’n 115.000 kilo aan napalmbommen af.
Na de Koreaanse Oorlog omschreef de Amerikaanse defensie napalm als the most perfect weapon, waarmee feitelijk de strijd tegen Noord-Korea en hun Chinese bondgenoten was gewonnen. Toen de Amerikanen niet lang daarna steeds dieper in het Vietnamconflict werden gezogen, zagen ze napalm dan ook als een van hun belangrijkste wapens.
Tussen 1963 en 1973 bestookten de Amerikanen de oorlogsgebieden in het zuidoosten van Azië met 350.000 ton napalm, niet alleen vanuit vliegtuigen, maar ook met draagbare vlammenwerpers en zwaarbewapende rivierboten.
Dit is een deel van een artikel uit de KIJK-special De Vietnamoorlog. Verder vind je in deze bewaareditie alles over het ontstaan, verloop én de nasleep van de oorlog. Bestel deze special in onze webshop, of eenvoudig via de knop hieronder.