Droomcoaches zijn overbodig, zegt mythbuster en columnist Ronald Veldhuizen. De gebeurtenissen in dromen zijn meestal willekeurig en betekenisloos.

En, lekker geslapen? Fijn. Gedroomd? Mooi. Pak een pen en schrijf op waar de droom over ging. Wie geld over heeft, kan daarmee aankloppen bij een droomcoach. Die analyseert dan wat de droom betekent. Want er zit vaak een verborgen boodschap in; een diep verlangen. Ontcijfer de droom, en je ontdekt wat je écht in het leven wil.
Meer Columns van Ronald Veldhuizen:
- Trend: citroenwater drinken voor een platte buik. Werkt dat?
- Helpen zaadlozingen tegen prostaatkanker?
Omdenken
De meest invloedrijke droomverklaarder moet psychiater Sigmund Freud zijn geweest. Hij stelde dat dromen onderdrukte verlangens bevatten, vaak seksuele. Die zijn er volgens hem al in de kindertijd. Overdag willen we liever niet aan seks en andere beestachtige wensen denken, maar ’s nachts stijgen die gedachten naar het oppervlak.
Opvallend: Freuds eigen cliënten spraken deze droompraat steevast tegen, blijkt uit zijn boek Die Traumdeutung. Hij meldde daarin dat hij vaak ‘ongezouten kritiek’ kreeg. Zo was er een voorval waarin Freud een vrouw er niet van kon overtuigen dat haar diepste wens was om haar man te helpen afslanken, omdat ze eens droomde over hoe ze geen fatsoenlijke maaltijd op tafel kon zetten. Dat is een beetje het lastige aan diepe verlangens, legde Freud haar uit: omdat ze onbewust zijn, kan alleen een slimme psychiater ze onthullen. Dat is nog eens omdenken, zullen we maar zeggen.
Betekenisloos
Goede wetenschap is het omgekeerde van omdenken: je probeert als onderzoeker jezelf zo min mogelijk voor de gek te houden. Dat kan soms beter zonder dat je je vastknoopt aan één theorie of idee. Zo verzamelde droomonderzoeker en neuropsycholoog Bill Domhoff decennialang droomverhalen van mensen. Die bevindingen plaatste hij op ’s werelds grootste droomarchief: de website DreamBank.net. (Ga kijken, het is waanzinnig.)
De meeste mensen vergeten hun dromen direct, maar de minderheid van mensen die zich iets herinnert, beschrijft vaak iets dat nogal trippy en vaag is. De één bijt bijvoorbeeld zomaar in de arm van een geliefde, de ander belandt in een filmtrailer met een klasgenoot. Daar kun je van alles omheen verzinnen, maar de meeste dromers en onderzoekers durven wel de conclusie aan dat al die gebeurtenissen willekeurig en betekenisloos zijn.
Geen droomcoach nodig
Sowieso zijn hersenen niet gebouwd zoals Freud dacht, met nisjes en hoeken waar verborgen verlangens in zitten opgesloten. Nee, het brein is één groot netwerk dat ons gevoelens, herinneringen en gedachten doet ervaren. Onderdrukte emoties of gedachten bestáán waarschijnlijk niet eens.
Natuurlijk, mensen dromen weleens over een probleem dat ze overdag hebben. Maar dan komt het: dat weten die mensen dan zelf heel goed, ontdekte Domhoff . Hulp van een droomcoach – voor honderden euro’s – heb je dan niet nodig.
Ronald Veldhuizen is wetenschapsjournalist en schrijft onder meer voor de Volkskrant. Daarnaast is hij hoofdredacteur van Skepter. In deze column prikt hij elke maand een mythe door.
Deze column staat ook in KIJK 5/2025.
Openingsbeeld: Klaus Vedfelt/Getty Images