Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Presidenten ‘ranken’ is in de Verenigde Staten een populaire bezigheid. Wie geldt als de slechtste president uit de Amerikaanse geschiedenis?
Na alles wat er de afgelopen jaren in en rond het Witte Huis is gebeurd, valt wel ongeveer te voorspellen welk antwoord de meeste KIJK-lezers op deze vraag zullen geven. Maar laten we het in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 3 november eens in een wat bredere context bekijken.
Lees ook:
Ranking the presidents
Presidenten ‘ranken’ is in de Verenigde Staten een populaire bezigheid onder historici, journalisten en commentatoren. Harvard-hoogleraar Arthur Schlesinger deed het in 1948 voor het eerst systematisch. En al sinds die tijd geldt Warren Harding, die in 1921 staatshoofd werd, als een belangrijke kandidaat voor de titel ‘meest belabberde Amerikaanse president ooit’. Hij was vooral geïnteresseerd in golf spelen, gokken en zijn dertig jaar jongere minnares. Ondertussen verrijkten zijn medewerkers zich met allerlei duistere praktijken. Erger werd voorkomen doordat Harding al na anderhalf jaar in het Witte Huis overleed.
Wat de twintigste eeuw betreft valt ook vaak de naam van Richard Nixon, die in 1968 de verkiezingen won en in 1972 werd herkozen. Nixon was op zich een bekwaam politicus; het lukte hem om de Amerikaanse troepen terug te trekken uit de Vietnamoorlog en hij zocht succesvol toenadering tot de Sovjet-Unie en China. Maar zijn reputatie raakte onherstelbaar beschadigd door een afluisteraffaire, het Watergate-schandaal. Om aan een afzettingsprocedure te ontkomen, trad hij in 1974 af.
Belabberde Buchanan
George W. Bush, president tussen 2001 en 2009, staat er evenmin goed op. Hij bleek totaal ongeschikt om de situatie te managen die na de 9/11-aanslagen ontstond. Het gevolg: ellenlange, peperdure en grotendeels zinloze oorlogen in Afghanistan en Irak, in het laatste geval zelfs onder het valse voorwendsel dat dit land massavernietigingswapens had.
Maar de experts wijzen tamelijk eensgezind naar de vijftiende president als de slechtste van de 45 die de VS tot nu toe hebben gehad. Zijn naam: James Buchanan (zie de foto). Ambtstermijn: 1857-1861. Hij wordt indirect verantwoordelijk gehouden voor hét grote trauma uit de Amerikaanse geschiedenis: de burgeroorlog (1861-1865). Buchanan deed namelijk helemaal niets toen in de jaren ervoor de spanningen in het land naar aanleiding van de slavernijkwestie extreem hoog opliepen. Hij sympathiseerde zelfs met de zuidelijke staten die zich van de VS afscheidden.
Een van zijn biografen schreef over Buchanan: “Hij was een levensgevaarlijk soort president; een koppige, vooringenomen ideoloog met een principiële afkeer van compromissen.” Het had zomaar over de huidige Amerikaanse president kunnen gaan – die volgens twee recente peilingen onder politicologen minstens zo rampzalig als Buchanan is.
Deze vraag staat ook in KIJK 12/2020.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar [email protected].
Tekst: Leo Polak