Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Biologen in Ierland hebben een schimmel ontdekt die het gedrag van spinnen manipuleert om zijn sporen te helpen verspreiden naar andere slachtoffers.
In 2021 deed een tv-ploeg van de Britse omroep BBC een griezelige ontdekking. Op het dak van een verlaten buskruitmagazijn in Noord-Ierland zagen ze een beschimmelde spin op het dak zitten. Experts bevestigden later dat het ging om de holenwielwebspin, een spin die vooral in grotten leeft. De schimmel bleek een nog onbekende soort.
Lees ook:
Schimmel manipuleert spin
Biologen waren geïntrigeerd en trokken nabijgelegen grotten in om te kijken of ze meer van dit soort taferelen konden vinden. En jawel, zowel holenwielwebspinnen als gewone grottenspinnen bleken daar regelmatig ten prooi te vallen aan de schimmel.
Net als het exemplaar in het buskruitmagazijn, zaten alle geïnfecteerde spinnen op het plafond of de muren van de grotten. Opvallend, want normaal leven ze een vrij teruggetrokken bestaan. Maar de schimmel wist hun gedrag te manipuleren, waardoor ze hun web of schuilplaats verlieten om op een onbeschutte plek te sterven. En dat is voordelig voor de schimmel, want sporen kunnen zo makkelijker een volgend slachtoffer bereiken.
De nieuwe zombieschimmel werd Gibellula attenboroughii genoemd, naar de Britse bioloog en documentairemaker Sir David Attenborough. Waarmee de lijst van soorten die naar hem zijn vernoemd nog verder groeit. De ontdekking is beschreven in vakblad Fungal Systematics and Evolution.

Niet de eerste zombieschimmel
Het manipulatieve gedrag van G. attenboroughii lijkt erg op die van Ophiocordyceps die in Brazilië mieren in zombies verandert. Door chemische stoffen af te geven kaapt die schimmel het zenuwstelsel en de spieren. De mieren klimmen vervolgens naar de top van een plant, waar ze zich vastbijten in een blad of steel. Vervolgens groeit er een paddenstoelachtige structuur uit het insectenlijfje dat sporen produceert die vanaf de hoge locatie perfect de rest van de mierenkolonie kunnen infecteren.
Ophiocordyceps was de inspiratie bron voor het videospel en televisieserie The Last of Us. In die postapocalyptische wereld is de schimmel gemuteerd naar een variant die ook mensen kan infecteren en veranderen in zombies. Hoe realistisch is dat? Je lees het hier.
Bronnen: Fungal Systematics and Evolution, Phys.org
Een veelvoorkomende Nederlandse soort, de Cordyceps Militaris, in de volksmond ook wel 'rupsendoder' genoemd, ging deze al voor. Een interessant fenomeen. Ik ben benieuwd of de taxonomie ook onder deze valt. Ik weet het niet. Misschien wil iemand me er meer over vertellen?