Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Voor de eerste keer ooit strijdt een door AI bestuurd gevechtsvliegtuig in een dogfight. De US Air Force hoopt dat dit autonome fighter jets dichterbij brengt.
Verwikkeld in een luchtgevecht, vlogen twee gevechtsvliegtuigen in september met 1900 kilometer per uur boven de Edwards Air Force Base in Californië. Het ene toestel werd bestuurd door een piloot, de ander door kunstmatige intelligentie. Dat maakte DARPA, het onderzoekinstituut van het Amerikaanse leger, vorige week bekend. Het is de eerste keer dat AI volledig zelfstandig een F16 bestuurt tijdens een dogfight.
De prestatie is onderdeel van DARPA’s Air Combat Evolution-programma (ACE). Hiervoor gebruikt het de X-62A, ook bekend als de Variable In-flight Simulator Test Aircraft (VISTA). Dit is een aangepast F-16 onderzoeks- en testvliegtuig. Eerder bestuurde een AI-piloot het toestel al zeventien uur lang. Maar de Amerikaanse luchtmacht wil meer.
Lees ook:
Zelflerende AI
Tot voor kort was autonomie in de luchtvaart gebaseerd op zogenoemde expertsystemen. Deze bootsen het beslissingsvermogen van menselijke piloten na. Ze zijn ontworpen om problemen op te lossen op basis van regels die vooraf zijn geschreven door experts.
Het ACE-programma heeft zijn pijlen echter gericht op machine learning. Deze AI-systemen analyseren vluchtgegevens en maken op basis daarvan geïnformeerde beslissingen. Ze zijn dus zelflerend en zitten niet vast aan een beperkte set regels. Dat maakt deze vorm van AI geschikt voor dynamische en onverwachtse situaties waarvoor geen duidelijke regels te schrijven zijn.
Maar machine learning komt ook met een groot nadeel: het is niet mogelijk om te begrijpen en verifiëren wat de AI doet. Piloten die ermee moeten werken, vertrouwen de systemen daarom nog niet.
‘Revolutionair moment’
Vandaar de recente dogfights. Die moeten bewijzen dat de AI goed presteert in supercomplexe en onvoorspelbare luchtgevechten – en dus te vertrouwen is.
De tests begonnen op de grond, in een simulatiecentrum. Na de training, nam de AI het op tegen menselijke piloten in vijf gesimuleerde dogfights. Hij won ze allemaal.
Maar hoe goed simulaties ook zijn, ze zullen nooit precies hetzelfde zijn als de echte wereld. De AI moest dus ook getest worden met real life vliegtuigen. De eerste oefeningen waren simpel: ‘gewoon’ een afstandje vliegen.
In september 2023 was het dan eindelijk tijd voor dogfights. En dat bleek erg goed te gaan. Hoewel er een piloot in de cockpit van de X-62A zat, hoefde diegene geen een keer de controle van de AI over te nemen. DARPA heeft niet bekend gemaakt wie het oefengevecht heeft gewonnen.
De tests, die nog steeds doorgaan, zijn bedoeld om de AI verder te verbeteren en te laten leren tijdens echte vluchten.
“De mogelijkheid van autonome luchtgevechten is al tientallen jaren denkbaar, maar de realiteit bleef tot nu toe een verre droom, zei Frank Kendall, de Amerikaanse minister van de luchtmacht. “In 2023 doorbrak de X-62A een van de belangrijkste barrières in de gevechtsluchtvaart. Dit is een revolutionair moment, mogelijk gemaakt door de baanbrekende prestaties van het ACE-team.”
Bron: DARPA