Kerst en oud en nieuw komen eraan. Het is een periode waarin veel mensen lang in de keuken staan, bijvoorbeeld om een kerstdiner te bereiden of oliebollen te bakken. Na het kokerellen of gourmetten kan kleding nog een flinke tijd naar kook- en bakluchtjes ruiken. Hoe komt dat?

Het blijken vooral natuurlijke stoffen te zijn die geurtjes makkelijk absorberen, zoals katoen en wol. Deze materialen hebben dankzij hun open vezelstructuur een relatief groot oppervlak, waardoor geurmoleculen veel mogelijkheden hebben om zich vast te klampen.

Lees ook:

• Waarom heeft de een zoete en de ander zoute trek?
• Waarom is het zo lastig om af te vallen als je ouder wordt?

Kleine waterdruppeltjes

Dat kan op verschillende manieren gebeuren. Jan Mahy, lector sustainable & functional textiles aan hogeschool Saxion, legt uit: “Bij het koken ontstaat damp die uit heel kleine waterdruppeltjes bestaat. Op die druppels liften vluchtige geurmoleculen mee die twee verschillende kanten hebben.” De ene kant hecht makkelijk aan de cellulosevezels van katoen, de andere hecht makkelijk aan het wolvet in wollen kleding.

Vetdeeltjes

Laten luchten kan het probleem in het geval van koken verhelpen. Maar, vertelt Mahy: “Als je het eten nog verder verhit, bijvoorbeeld tijdens het bakken of frituren, ontstaat een blauwige walm. Daarin zitten geen waterdampdeeltjes meer, maar wel nóg kleinere vetachtige deeltjes met heel reactieve afbraakproducten van je eten. Die gaan chemische verbindingen aan met je kleding die haast niet meer zijn te verbreken. Tenzij je heet wast of een middel zoals Biotex gebruikt, dat met enzymen op een lagere temperatuur vet en vuil kan verwijderen.”

Haar

En je haar? Dat bestaat net als wol uit dierlijke vezels en valt, net als je frisgewassen trui, makkelijk ten prooi aan kookluchtjes: de poreuze structuur en het grote contactoppervlak maken het aantrekkelijk voor geurmoleculen en afbraakproducten om zich eraan te binden.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 11-12/2023.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected]. En in onze special geven we antwoord op 178 bijzondere, verrassende en boeiende vragen! Bestel hem hier! Of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Judith Neimeijer

Beeld: Skynesher/iStock/Getty Images