Het beste wetenschapsnieuws van deze week

KIJK-redactie

06 September 2024 15:00

Fabriek naast het water, PFAS komt vaak via afvalwater van van fabrieken in het milieu

In deze rubriek tipt de redactie elke week wat de beste of interessantste artikelen op de website waren. Deze keer: cocaïne al vroeg in Europa, haai eet haai, en het einde van PFAS?

Gemummificeerde hersenen laten zien dat Europeanen al veel langer cocaïne gebruiken dan gedacht

Röntgenfoto van schedel en hersenen waarin cocaïne is aangetroffen.
Een röntgenfoto van de schedel en hersenen van een van de twee personen waarin cocaïnemoleculen zijn aangetroffen. Beeld: Journal of Archaeological Science.

In Zuid-Amerika gebruiken mensen al duizenden jaren de cocaplant, zowel medicinaal als recreatief. Hier in Europa werd de plant pas populair in de negentiende eeuw, toen chemici cocaïnehydrochloride (het bekende witte poeder) uit de plant wisten te halen. Tenminste, dat was de theorie. Maar die kan op de schop, want Italiaanse onderzoekers hebben nu cocaïne gevonden in gemummificeerde hersenen uit een 17e-eeuwse grafkelder, 200 jaar eerder dus.

Lees meer

Biologen verbaasd: grote zwangere haai opgegeten door nog grotere haai

De onfortuinlijke zwangere haringhaai die waarschijnlijk is opgegeten door een andere grote haaiensoort
De onfortuinlijke zwangere haringhaai die waarschijnlijk is opgegeten door een andere grote haaiensoort. Beeld: Jon Dodd.

There is always a bigger fish. Dat bleek helaas op te gaan voor een zwangere haringhaai. Zo ontdekten onderzoekers van onder meer de Arizona State University. Alsof ze het bordspel Cluedo speelden, ontdekten Brooke Anderson en collega’s de waarschijnlijke dader van de moordpartij: de witte haai, ook wel bekend als de mensenhaai. Zowel dader als slachtoffer zijn grote haaien. En dus blijken de roofdier-prooidier-interacties van deze vissen ingewikkelder dan gedacht.

Zo kwamen ze er achter

Nieuwe technologie belooft een einde te maken aan ‘forever chemical’ PFAS 

Fabriek naast het water, PFAS komt vaak via afvalwater van van fabrieken in het milieu

Al lange tijd is bekend dat er steeds meer PFAS in het milieu terecht komt, onder andere via het afvalwater van fabrieken. Deze stoffen hebben de bijnaam ‘forever chemicals’ gekregen door hun hoge chemische stabiliteit. De koolstof-fluor verbindingen die ze bezitten zorgen ervoor dat ze niet makkelijk afbreken, en zich dus snel ophopen in de natuur. Een innovatieve technologie biedt nieuwe hoop in de strijd tegen deze hardnekkige vervuiler. 

En die werkt zo

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Science